Τσακωνιά

Η περιοχή της Τσακωνιάς βρίσκεται στην Κυνουρία, στα ανατολικά του νομού Αρκαδίας. Αποτελεί το μεγάλο μέρος του ανατολικού Πάρνωνα, ξεκινώντας από τις βουνοκορφές του και καταλήγοντας στις ακτές του Αργολικού κόλπου και του Μυρτώου πελάγους.
Τσακωνοχώρια με τσακώνικο πληθυσμό είναι ο Πραστός, η Σίταινα, η Καστάνιτσα, ο Άγιος Ανδρέας (Βόρεια Κυνουρία), ο Τυρός, τα Σαπουνακαίϊκα, τα Πέρα Μέλανα, η Πραματευτή, η Βασκίνα, το Λιβάδι, η Σαμπατική και το Λεωνίδιο (Νότια Κυνουρία).

Τσακώνικη γλώσσα
Οι Τσάκωνες, λόγω της γεωγραφικής απομόνωσης του τόπου τους, διατήρησαν πολλά στοιχεία της Δωρικής διαλέκτου. Έτσι λοιπόν, ενώ η επίσημη Ελληνική γλώσσα και οι κύριες διάλεκτοί της προήλθαν από την Ελληνιστική κοινή γλώσσα, η Τσακώνικη γλώσσα προήλθε απ’ ευθείας από την Δωρική διάλεκτο της Αρχαίας ελληνικής γλώσσας. Μπορεί έτσι να ταξινομηθεί σαν εντελώς διαφορετική γλώσσα από την Ελληνική και όχι διάλεκτος.

Νίκος Καζαντζάκης: Η ΡΑΤΣΑ

Η Κραυγή δεν είναι δική σου. Δεν μιλάς εσύ, μιλούν αρίφνητοι πρόγονοι με το στόμα σου. Δεν πεθυμάς εσύ· πεθυμούν αρίφνητες γενεές απόγονοι με την καρδιά σου.
Οι νεκροί σου δεν κοίτουνται στο χώμα. Γενήκαν πουλιά, δέντρα, αγέρας. Κάθεσαι στον ίσκιο τους, θρέφεσαι με τη σάρκα τους, αναπνές το χνότο τους. Γενήκαν ιδέες και πάθη, κι ορίζουν τη βουλή σου και την πράξη σου.
Oι μελλούμενες γενεές δε σαλεύουν μέσα στον αβέβαιο καιρό, μακριά από σένα. Ζούν, ενεργούν και θέλουν μέσα στα νεφρά και στην καρδιά σου.
Το πρώτο σου χρέος πλαταίνοντας το εγώ σου είναι, στην αστραπόχρονη τούτη στιγμή που περπατάς στη γη να μπορέσεις να ζήσεις την απέραντη πορεία, την ορατή και την αόρατη, του ευατού σου.
Δεν είσαι ένας· είσαι ένα σώμα στρατού. Μια στιγμή κάτω από τον ήλιο φωτίζεται ένα από τα πρόσωπά σου. Κ’ ευτύς σβήνει κι ανάβει άλλο, νεώτερό σου, ξοπίσω σου.
Η ράτσα σου είναι το μεγάλο σώμα, το περασμένο, το τωρινό και το μελλούμενο. Εσύ είσαι μια λιγόστιγμη έκφραση, αυτή είναι το πρόσωπο. Εσύ είσαι ο ίσκιος, αυτή το κρέας.

Αναβιώνουν για 10η χρονιά τα Παρχάρια των Ποντίων

Τα παρχάρια είναι βοσκότοποι σε οροπέδια, μα και τόποι εξοχικοί. Η λέξη είναι σύνθετη από το «παρά» και το «χωρίον» και στον Πόντο σηματοδοτούσε τη μετακίνηση των κτηνοτρόφων από τα χαμηλά στα ορεινά οροπέδια για να αποφύγουν οι κάτοικοι της περιοχής την υγρασία και τις υψηλές θερμοκρασίες, αλλά και για να βρουν βοσκή για τα ζωντανά τους. Η θερινή διαδρομή στα παρχάρια ξεκινούσε τέλη Απριλίου και τελείωνε στα τέλη Σεπτεμβρίου, ενώ η αρχή και το τέλος αυτής της περιόδου συνοδεύονταν από εκδηλώσεις με ψυχαγωγικό, αλλά και εμπορικό χαρακτήρα, καθώς οι κτηνοτρόφοι πωλούσαν τα προϊόντα τους.

Σήμερα, το παρχάρεμα, αποτελεί για τον σύγχρονο άνθρωπο ένα ταπεινό προσκύνημα στη μάνα φύση και η αναβίωση του εθίμου των Παρχαρίων σημαίνει πολλά για τους ανθρώπους με ποντιακή καταγωγή.
Το παραδοσιακό πανηγύρι των Παρχαρίων, με χορό και ζωντανή μουσική, αναβιώνει για δέκατη χρονιά, την ερχόμενη Κυριακή, σε μια πανέμορφη τοποθεσία, με παρθένα δάση από δρυ, δίπλα από το οχυρό της Νυμφαίας, κοντά στην πόλη της Κομοτηνής. Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Γιάννης Νικολαΐδης, πρόεδρος του Συλλόγου Ποντίων νομού Ροδόπης «Η Τραπεζούντα», που διοργανώνει την εκδήλωση, φέτος θα συμμετάσχουν σε αυτήν, μεταξύ άλλων, η Ομοσπονδία Σαρακατσάνων από τη Βουλγαρία, η Ελληνική Κοινότητα Κελεντσίκ της νότιας Ρωσίας, Σύλλογοι Θρακιωτών από τον Βόρειο Έβρο, με γκακαβούζικα και αρβανίτικα τραγούδια, Σύλλογοι Ποντίων από την Ανατολική Μακεδονία-Θράκη και τη Θεσσαλονίκη, αλλά και λυράρηδες από την Τραπεζούντα.

ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΟΙ: Ο αρχαιότερος λαός της Ευρώπης

(Από το βιβλίο τού   Άρη Ν. Πουλιανού: Σαρακατσάνοι: Ο Αρχαιότερος λαός τής Ευρώπης, 1993).

ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

1. Οι Σαρακατσάνοι, με όλα τα ανθρωπολογικά και παλαιοανθρωπολογικά δεδομένα, αναδεικνύονται ο αρχαιότερος λαός της Ευρώπης. Αποτελούν μία αδιάλειπτη βιολογική συνέχεια του Homo sapiens, όπως εμφανίζεται στην Παλαιολιθική Εποχή με αρκετά υπολείμματα γνωρισμάτων που οδηγούν στα ίχνη των Αρχανθρώπων της Κατώτερης Παλαιολιθικής, όταν το Ανθρώπινο Γένος αρχίζει να παίρνει τη σημερινή του μορφή και να εμφανίζει έντονα χαρακτηριστικά Σύγχρονου, Σοφού, Λογικού και Κοινωνικού όντος με έναρθρη λαλιά, δηλαδή πριν από περίπου 700.000 χρόνια.

2. Το ολιγότερο που μπορεί να συμπεράνει κανείς με την ανθρωπολογική μελέτη τους, είναι ότι αποτελούν μία «επανεμφάνιση» στο χρόνο των αρχαιοτάτων κατοίκων της Ηπείρου μας, του είδους του Ανθρώπου του λογικού, ο οποίος απλώνεται στην Ευρώπη κατά τη Μουστιαία εποχή (~ 50.000 χρόνια).

Τα όρια του παραλογισμού

“Κανένας δεν σε κάλεσε εκεί που βρίσκεσαι και αν κάποιος πρέπει να προσαρμοστεί,
δεν είναι η κοινωνία σε εσένα, αλλά εσύ στην κοινωνία”

Στην ευγενική τοποθέτηση του αναγνώστη Σ.Δ. ότι το χθεσινό αστείο με τους Πακιστανούς των φαναριών ήταν άστοχο και ότι θα έπρεπε να καταλαβαίνω ότι τέτοιο χιούμορ είναι καφενειακό και θα έπρεπε να απουσιάζει, πρέπει να απαντήσω ότι δεν συμφωνώ. Όσο απεχθή μού είναι τα χωρατά εις βάρος ανίσχυρων, του επιπέδου να κάνουμε πλάκα στον τρελό του χωριού, τόσο με τρομάζει η ιδέα της αλλαγής της Ελλάδας σε politically correct κοινωνία. Συνήθως η υπερβολική ευαισθησία στις αναφορές σε μειονότητες κρύβει ενοχές. Προτιμώ, λοιπόν, την ελληνική κοινωνία που δεν σκέφτεται να φωνάξει τον μαύρο «αράπη», παρά την αμερικανική, που ψάχνεται για τον σωστό όρο που δεν θα τον προσβάλλει. Στη διάρκεια της ζωής μου πρόλαβα να ακούσω τους μαύρους της Αμερικής να αποκαλούνται negroes, darkies, coloured, black, Afroamericans, Americans of African Origin, αλλά από τη δεκαετία του ’60 και την «Νέα Κοινωνία» του Lyndon B. Johnson μέχρι σήμερα η πρόοδος των μαύρων στην αμερικανική κοινωνία ήταν μηδαμινή.